Alergią pokarmową nazywamy reakcję organizmu, która pojawiają się w odpowiedzi na antygeny – składniki zawarte w pokarmie. Może to być – upraszczając – reakcja mająca formę nietolerancji pokarmowej lub alergii prawdziwej (w zależności od charakteru reakcji). Alergia u zwierząt nie podlega dziedziczeniu, jak również nie stwierdzono wystąpienia predyspozycji płciowej. Jednak niektóre rasy psów wykazują większe skłonności do wystąpienia alergii. Są to np. golden retriever, owczarek niemiecki, shar pei, buldog angielski, buldog francuski, mops, west highland white terier.
Alergia może się pojawić w każdym wieku, jednak co u około trzeciego psa ujawnia się w wieku do 1 roku.
Objawy reakcji alergicznych
Jeśli zwierzę będzie spożywać duże ilości jednego rodzaju białka, wówczas może się w końcu pojawić się reakcja alergiczna na to białko. Bardzo częstym objawem alergii jest zapalenie skóry ze świądem np. w okolicach uszu, łap, pachwin, szyi. Częstym objawem reakcji alergicznej na pokarm jest np. zapalenie ucha zewnętrznego, wykwity skórne (blizny, strupy, liszaje, itd.). Wiele psów również wylizuje się i wywołuje to zapalenie skóry, a także pojawia się przewlekły łojotok. Okazjonalnie może pojawiać się pokrzywka skórna. Może się u psa również pojawić zapalenie opuszek palcowych.
W/w objawy to głównie objawy zewnętrzne powiązane ze skórą. Jednak niekiedy właściciele psów zauważają objawy ze strony przewodu pokarmowego, takiej jak np. wzdęcia u psa, biegunka.
Wszystkie powyżej wymienione objawy są uciążliwe dla psa i właściciela i na pewno zmieniają również jego zachowania. Mogą się wówczas pojawiać problemy behawioralne. Co więc robić?
Postępowanie w przypadku alergii
Przede wszystkim należy zwrócić się do lekarza weterynarii, aby pomógł również w leczeniu objawów alergii. Wykrycie czynników wywołujących alergię może potrwać i powinniśmy wspierać w łagodzeniu tych objawów. Chociaż od razu trzeba podkreślić, iż może to być trudne np. sterydy niekoniecznie będą łagodzić świąd skóry. Często trzeba będzie podać antybiotyki czy preparaty antyhistaminowe.
Należy jak najszybciej zidentyfikować czynniki alergizujące danego psa, a robi się to przez analizę dotychczasowej diety i wprowadzanie diety eliminacyjnej, która trwa co najmniej 8 tygodni. Oznacza to, iż jeśli objawy znikną przy nowej diecie, to wyeliminowaliśmy czynnik wywołujący alergię u naszego psa.
Wg badań z USA (źródło: NCBI): najczęściej alergię powodowały w kolejności występowania: wołowina, produkty mleczne, kurczak i pszenica. Inne źródła reakcji alergicznych to: soja, kukurydza, jaja, wieprzowina, ryba (najczęściej śledź) i ryż. Inne badania nawet wskazują na alergizujący wpływ wołowiny, mleka, jaj – nawet do 50% psów, a także występowanie alergii na ryż czy królika u 1/3 psów. Wiele psów wykazujących objawy uczulenia jest uczulonych na więcej niż 1 składnik diety.
Podczas diety eliminacyjnej podawany jest 1 rodzaj białka, aby stwierdzić czy wywołuje on uczulenie. Czasem również zaczyna się od podawania białka, którego dotąd pies nie jadł. Przestrzeganie podawania tylko jednego rodzaju białka jest również ważne przy podawaniu przysmaków i wybieraniu np. tego samego rodzaju mięsa. Każdy nowy składnik do diety należy dodawać co 2-4 tygodnie. Jeśli jakiś składnik wywołuje alergię, pojawia się ona zazwyczaj po 7-10 dniach.
Przykład diety zawierającej 1 rodzaj białka – karma sucha w oparciu o jagnięcinę nie zawierająca również ryżu, który często wywołuje uczulenia:
Skład: Jagnięcina 50% (w tym świeżo przygotowana jagnięcina 30%, suszona jagnięcina 18% & bulion jagnięcy 2%), bataty (23%), groszek (9%), ziemniaki, białko grochu, siemię lniane, pulpa buraczana, suplement omega-3, minerały, witaminy, bulion warzywny, mięta (0,2%), FOS (96 mg/kg), MOS (24 mg/kg)
Warto zwrócić uwagę w karmach na to, iż często np. dodawane są różne rodzaje mięsa lub dodatkowe składniki w oparciu o inny rodzaj białka np. bulion drobiowy. Taka karma nie jest monobiałkowa. Dlatego zawsze uważnie powinniśmy czytać etykiety ze składem karmy.
Dieta monobiałkowa w diecie eliminacyjnej
Dieta monobiałkowa jest jednym ze sposobów na postępowanie z psem wykazującym objawy alergii. W momencie znalezienia czynnika alergizującego wiemy, czego nie podawać psu np. w formie przekąsek, jak również mamy możliwość wyboru spośród wielu karm (zazwyczaj z półki premium).
Alternatywą tego postępowania jest podawanie karmy weterynaryjnej – receptura stworzona na białku hydrolizowanym (dostępne karmy zazwyczaj oparte są białku kurczaka lub soi), czyli takiej postaci białka, która nie wywołuje uczulenia. Wówczas jednak tracimy możliwość podawania innych posiłków, bo możemy nigdy nie sprawdzić na co rzeczywiście jest uczulony nasz pies.